Φορέας Ελέγχου Διαφήμισης

FAQ

Ποιοι συμμετέχουν στον Φορέα Ελέγχου Διαφήμισης;

Ποιες διαφημίσεις ελέγχει ο ΦΕΔ;

Κατ’ αρχήν είναι σημαντικό να γίνει σαφές ότι ο ΦΕΔ ελέγχει μόνο το περιεχόμενο των διαφημίσεων, είτε αυτές αφορούν προϊόντα είτε υπηρεσίες.

Η λέξη «διαφήμιση» λαμβάνεται στο ευρύτερο νόημά της και περιλαμβάνει (ενδεικτικά) τα εξής: διαφημίσεις σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, στο διαδίκτυο, σε εφημερίδες και περιοδικά, σε κάθε είδους μέσα εξωτερικής διαφήμισης όπως π.χ. αφίσες, πινακίδες, ηλεκτρονικές οθόνες κ.λπ., φυλλάδια, κατάλογοι, ταχυδρομικές επιστολές με διαφημιστικά μηνύματα και παρουσιάσεις, διαφημιστικά μηνύματα και προωθητικά υλικά που αποστέλλονται με φαξ, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή μέσω οποιουδήποτε άλλου ηλεκτρονικού ή/και έντυπου μέσου πληροφόρησης, διαφημιστικά μηνύματα σε συσκευασίες προϊόντων, σε ετικέτες και σε υλικό των σημείων πώλησης, διαφημίσεις κινηματογράφου κ.λπ.

Σε περίπτωση που υπάρχει αμφισβήτηση για την εφαρμογή του κώδικα σε μια μορφή επικοινωνίας, κριτήρια για το αν η εν λόγω μορφή επικοινωνίας αποτελεί διαφημιστική επικοινωνία είναι τα εξής:
α)     η επικοινωνία υλοποιείται απευθείας από τον διαφημιζόμενο ή για λογαριασμό και κατ’ εντολή του
β)     βρίσκεται σε, ελεύθερα προσβάσιμο από τους καταναλωτές, χώρο υπό τον έλεγχο του διαφημιζόμενου
γ)     στοχεύει στην προώθηση συγκεκριμένων προϊόντων ή εταιρείας
δ)     η επικοινωνία ή/και οι επίμαχοι ισχυρισμοί έχουν εμφανιστεί με τον ίδιο ή παρεμφερή τρόπο σε άλλες διαφημίσεις
ε)     η επικοινωνία έχει εμμέσως, με πράξεις ή παραλείψεις, γίνει αποδεκτή από τον διαφημιζόμενο.

Σχετική απόφαση λαμβάνεται από τη Διεύθυνση του ΦΕΔ. Καθίσταται σαφές ότι δεν είναι απαραίτητο να πληρούνται όλα τα ως άνω κριτήρια για να θεωρηθεί διαφημιστική μια επικοινωνία.

Πόσα παράπονα χρειάζονται για να κινηθεί η διαδικασία ελέγχου μιας διαφήμισης;

Βάσει ποιων κανόνων κρίνει ο ΦΕΔ?

Ποιοι ελέγχουν τις διαφημίσεις;

Τι συμβαίνει αν ο ΦΕΔ κρίνει ότι μια διαφήμιση δεν πληροί τους κανόνες; Ποιες είναι οι επιπτώσεις;

Αν οι Επιτροπές του ΦΕΔ κρίνουν ότι μια διαφήμιση δεν συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Κώδικα, μπορούν να ζητήσουν:

Την απόσυρση της διαφήμισης
Την τροποποίησή της, ώστε να συνάδει με τον Κυπριακό Κώδικα Δεοντολογίας Επικοινωνίας.

Και οι δύο Επιτροπές του ΦΕΔ έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν να δουν τη νέα (τροποποιημένη) εκδοχή της επικοινωνίας πριν από τη δημοσίευση/μετάδοσή της, ώστε να κρίνουν αν έχει υπάρξει συμμόρφωση με την απόφαση τους.

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμμόρφωση στην απόφαση της Επιτροπής ή ακολουθείται παρελκυστική τακτική από τον διαφημιζόμενο, ο ΦΕΔ ενημερώνει τα ΜΜΕ ζητώντας την άμεση διακοπή της διαφήμισης και προχωρεί σε ειδική αναφορά στο site του ΦΕΔ. Πληθώρα ΜΜΕ έχουν ήδη συμβληθεί με τον ΦΕΔ και δεσμεύονται να τηρούν τις αποφάσεις του και να προστατεύουν το κοινό τους από μη δεοντολογικές διαφημίσεις.

Παράλληλα ο ΦΕΔ προχωρεί σε ενημέρωση ενδιαφερόμενων κρατικών φορέων όπως π.χ. της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, καθώς και όσων άλλων φορέων κριθεί σκόπιμο.

Επιπρόσθετα ο ΦΕΔ μπορεί να ζητήσει τη δημοσίευση και προβολή της απόφασης και της μη συμμόρφωσης από τα ΜΜΕ ή/και να διασφαλίσει προβολή της από μηχανές αναζήτησης.

Μπορώ να παραπονεθώ στον ΦΕΔ αν πιστεύω ότι υπάρχουν πολλές διαφημίσεις ή ότι μια διαφήμιση πρέπει να αλλάξει ώρες προβολής;

Υπάρχουν αντίστοιχοι ΦΕΔ σε άλλες χώρες της Ευρώπης;

Ποια η διαφορά του ΦΕΔ από την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης;

Ο ΦΕΔ είναι μια εθελοντική πρωτοβουλία για την τήρηση της δεοντολογίας των διαφημίσεων σε όλα ανεξαιρέτως τα ΜΜΕ. Εστιάζει στο περιεχόμενο των διαφημίσεων. Για την εξέταση των υποθέσεων δημιουργεί Επιτροπές που περιλαμβάνουν άτομα από τον κλάδο της επικοινωνίας, αλλά και άτομα εκτός του κλάδου που "φέρνουν" την οπτική του καταναλωτή στο τραπέζι. Δεν επιβάλλει πρόστιμα -η βασική κύρωση είναι η τροποποίηση ή διακοπή της διαφήμισης η οποία επιβάλλεται στον απευθείας υπεύθυνο για τη διαφήμιση, δηλαδή τη διαφημιζόμενη επιχείρηση, και όχι στο μέσο που την προβάλλει/δημοσιοποιεί. Επίσης ο ΦΕΔ κινείται εξαιρετικά γρήγορα γιατί το βασικό ζητούμενο είναι η εύρυθμη λειτουργία του χώρου προς το συμφέρον των καταναλωτών και, κατ’ επέκταση, προς το συμφέρον των μελών του.

Η Αρχή είναι ένα κρατικό ρυθμιστικό όργανο με πληθώρα αρμοδιοτήτων όπως π.χ. χορήγηση αδειών σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς οργανισμούς. Μεταξύ άλλων, έχει την ευθύνη για την τήρηση ενός κώδικα για τις διαφημίσεις που μεταδίδονται από δύο μέσα μόνο, και συγκεκριμένα την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Βασική κύρωση είναι η επιβολή προστίμων στο μέσο που μεταδίδει τη διαφήμιση.

Το ουσιαστικό ζητούμενο δεν είναι να εντοπίσουμε διαφορές, αλλά να υπάρξει μια συνεργασία μεταξύ των δύο οργανισμών, όπως ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, π.χ. στη Βρετανία, η αντίστοιχη Αρχή (Ofcom) έχει αναθέσει στην ASA (τον βρετανικό φορέα ελέγχου διαφημίσεων) την αρμοδιότητά της για έλεγχο των τηλεοπτικών διαφημίσεων, στην Ισπανία η αντίστοιχη Αρχή έχει υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με τον αντίστοιχο ΦΕΔ, κ.ο.κ.

Ο ΦΕΔ επιδιώκει τη συνεργασία με την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και ήδη έχουμε πραγματοποιήσει συναντήσεις με τη διοίκησή της. Οι θετικές τοποθετήσεις της Αρχής για το ρόλο που έχει να διαδραματίσει ο ΦΕΔ μας κάνουν να προσβλέπουμε σε ανάλογη εξέλιξη και στην Κύπρο, με την Αρχή να παραπέμπει στον ΦΕΔ θέματα δεοντολογίας των διαφημίσεων.

Η λειτουργία του ΦΕΔ επιβαρύνει τον Κύπριο φορολογούμενο;

Πόσο κοστίζει η υποβολή παραπόνου στον ΦΕΔ;